Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 2 (338) z dnia 20.01.2013

Podatek od nieruchomości za 2013 r.

1. Kto i kiedy musi opłacać podatek od nieruchomości?

Co podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości?

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają:

1) grunty,
2) budynki lub ich części,
3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Obowiązkowi temu nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Kto opłaca podatek od nieruchomości?

Do zapłaty podatku od nieruchomości zobowiązani są właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych, ich samoistni posiadacze, użytkownicy wieczyści gruntów. Dotyczy to również posiadaczy nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, jeżeli to posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, którym jest Skarb Państwa bądź jednostka samorządu terytorialnego, a także tych, którzy posiadają je bez tytułu prawnego.

Natomiast, jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Kiedy powstaje obowiązek w podatku od nieruchomości?

Zasadniczo obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie (art. 6 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Natomiast w przypadku wybudowania nowego budynku obowiązek podatkowy aktualizuje się dopiero z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona.

Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych, ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego (art. 6 ust. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Osoby prawne wpłacają podatek od nieruchomości, bez wezwania, na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15. każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.

Jakie dokumenty w zakresie podatku od nieruchomości i w jakim terminie należy złożyć organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia nieruchomości?

W zakresie podatku od nieruchomości, zgodnie z art. 6 ust. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podmioty takie jak:

a) osoby prawne,

b) jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej,

c) jednostki organizacyjne Agencji Nieruchomości Rolnych oraz

d) jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe

- składają deklaracje na podatek od nieruchomości.

Natomiast na osobach fizycznych w zakresie podatku od nieruchomości ciąży obowiązek składania informacji.

Do składania informacji i deklaracji na podatek od nieruchomości zobowiązani są również podatnicy, którzy są zwolnieni z podatku od nieruchomości (art. 6 ust. 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Powyższe informacje oraz deklaracje sporządza się i składa na formularzach ustalonych przez rady gmin. Formularze można również składać drogą elektroniczną, jeżeli dana gmina przewiduje taki tryb.

Osoby fizyczne składają informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Natomiast osoby prawne do dnia 31 stycznia składają organowi podatkowemu deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy. Jeżeli zaś obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Ponadto mają obowiązek odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość podatku, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia.

2. Ujęcie w księgach rachunkowych podatku od nieruchomości

W którym momencie ująć podatek od nieruchomości jako koszt w księgach rachunkowych?

Wpłatę raty podatku od nieruchomości, niezależnie od sposobu jego ujęcia w księgach rachunkowych, ujmuje się zapisem:

Jeżeli podatek od nieruchomości znacząco wpływa na wynik finansowy bieżącego okresu, to można go rozliczać poprzez czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zapisem:

Kwotę podatku od nieruchomości płatnego w miesięcznych ratach można także - naszym zdaniem - zaliczać do kosztów sukcesywnie co miesiąc, bez pośrednictwa konta 64, zapisem:

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. złożyła w terminie do 31 stycznia 2013 r. deklarację na podatek od nieruchomości, którego roczna kwota wynosi: 300.000 zł.

2. Zgodnie z polityką rachunkowości jednostki, ewidencja kosztów prowadzona jest na kontach zespołu 4 i 5, a podatek od nieruchomości rozliczany jest za pośrednictwem konta 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. złożyła w terminie do 31 stycznia 2013 r. deklarację na podatek od nieruchomości, którego roczna kwota wynosi: 300.000 zł.

2. Zgodnie z polityką rachunkowości jednostki, ewidencja kosztów prowadzona jest na kontach zespołu 4 i 5, a podatek od nieruchomości odnoszony jest bezpośrednio w koszty działalności operacyjnej w równych miesięcznych ratach. W styczniu zapłacono kwotę podatku w wysokości: 25.000 zł.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. złożyła w terminie do 31 stycznia 2013 r. deklarację na podatek od nieruchomości, którego roczna kwota wynosi: 24.000 zł.

2. Jednostka rozlicza koszty na kontach zespołu 4 i 5. Zgodnie z polityką rachunkowości, podatek od nieruchomości zaliczyła w koszty jednorazowo w miesiącu złożenia deklaracji z uwagi na fakt, iż kwota podatku nie jest istotna.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: