Podatek od nieruchomości za kontener

Spółka posiada barak blaszany (kontener) o powierzchni 12 m². Nie jest on trwale związany z gruntem, został usadowiony na kostce betonowej. Czy spółka powinna opodatkować go podatkiem od nieruchomości jak budowlę, czy za taki obiekt nie płaci się podatku?

Niestety, zagadnienie opodatkowania kontenerów podatkiem od nieruchomości budzi wciąż spore kontrowersje. Przede wszystkim spółka powinna dokładnie przeanalizować czy obiekt, o którym mowa w pytaniu, rzeczywiście jest kontenerem, czy też jest to obiekt mający inne cechy, któremu nadano jedynie taką nazwę. Na taką konieczność zwracają uwagę w swoich orzeczeniach sądy administracyjne, stwierdzając, iż o prawnopodatkowej kwalifikacji obiektu decyduje nie nazwa, ale jego rzeczywiste cechy i funkcje.

Nie ma wątpliwości, że obiekty kwalifikowane jako kontenery nie są budynkami w rozumieniu Prawa budowlanego. Problemem jest natomiast stwierdzenie, czy podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jako budowle, czy też w ogóle nie obejmuje ich ten podatek.

Wiele organów podatkowych uzależnia opodatkowanie omawianych obiektów jako budowli od kwestii związania ich z gruntem. Sądy administracyjne zwracają jednak uwagę, iż trwałe związanie obiektu budowlanego z gruntem nie jest przesłanką decydującą o zaliczeniu takiego obiektu do kategorii budowli. Takie zastrzeżenie - w przypadku budowli - nie wynika z żadnego przepisu prawa. Element trwałego związania z gruntem ma decydujące znaczenie dla rozpoznania obiektu budowlanego jako budynku. Kontenery ze względu na brak trwałego związania z gruntem nie mogą zostać zaliczone do budynków. Nie mają bowiem cech wynikających z definicji budynku zawartej w art. 1a pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1445 ze zm.).

Niektóre organy podatkowe odwołują się z kolei do pojęcia tymczasowego obiektu budowlanego. Jego definicję zawiera art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.). Przy czym ustawa o podatkach i opłatach lokalnych takim pojęciem w ogóle się nie posługuje. Zgodnie z nią przez tymczasowy obiekt budowlany należy rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub do rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Uznają więc kontenery za obiekty tymczasowe, a co za tym idzie - skoro nie są one budynkami ani obiektami małej architektury - są one budowlami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Wyżej wymienione wątpliwości miał ostatecznie rozwiać wyrok NSA w Warszawie z dnia 15 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 84/14. Sąd stwierdził, że ocena, czy kontener może zostać opodatkowany podatkiem od nieruchomości jako budowla (jej część), zależna jest od wykazania, że mieści się on w katalogu wymienionym w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego (patrz ramka). O ile na gruncie Prawa budowlanego katalog ten można uznać za otwarty, o tyle na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych będzie to katalog zamknięty. Sąd uznał, że mobilne kontenery służące jako zaplecze sanitarne, narzędziowe i biurowe np. na budowach nie są obiektami opisanymi w przytoczonym przepisie, nie można więc uznać ich za budowle, a co za tym idzie - nie podlegają w ogóle opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Niestety organy podatkowe nie zawsze honorują ten wyrok.

Można również powołać się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r., sygn. akt P-33/09, w świetle którego za budowle mogą zostać uznane jedynie budowle wymienione expressis verbis w art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane, w innych przepisach tej ustawy lub załączniku do niej, będące wraz z instalacjami i urządzeniami obiektem budowlanym.

Spółka powinna więc ustalić, czy ich kontener ma cechy budowli. Jeśli nie, nie powinien podlegać opodatkowaniu. W przypadku wątpliwości warto wystąpić do właściwego organu podatkowego o interpretację indywidualną.

Budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego jest obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.