Zakończenie budowy obiektu budowlanego a powstanie obowiązku w podatku od nieruchomości

W sensie techniczno-budowlanym można mówić o zakończeniu budowy obiektu budowlanego, gdy odpowiada on warunkom, jakie przewiduje prawo budowlane wobec budowy legalnej przy zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, o którym mowa w art. 57 Prawa budowlanego. Obiekt powinien być w takim stanie, by mógł zostać przeprowadzony jego odbiór i można było przekazać go do normalnej eksploatacji i użytkowania. Jeżeli w zakresie ustalania powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości zachodzą wątpliwości co do możliwości przeprowadzenia odbioru budynku, pomocne może być sięgnięcie do zapisów dziennika budowy. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 24 października 2024 r., sygn. akt III FSK 58/23.

W rozpatrywanej sprawie organ podatkowy odmówił zawieszenia postępowania w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości. Organ wskazał, że na działce strony ujawniono nowe budynki przemysłowe. Poza tym Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję udzielającą pozwolenie na użytkowanie, zlokalizowanej tam, mechaniczno-chemiczno-biologicznej oczyszczalni ścieków. Podatnik złożył informację podatkową wraz z oświadczeniem o nierozpoczęciu użytkowania oczyszczalni ścieków. Podał on ponadto, iż nie rozpoczęto użytkowania oczyszczalni, gdyż odebrano mu pozwolenie na jej użytkowanie. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego. WSA w Gliwicach wydał wyrok w dniu 9 czerwca 2022 r., sygn. akt I SA/Gl 1634/21. Podatnik wniósł skargę kasacyjną.

NSA uznał, że skarga jest niezasadna. Wskazał, że kwestia powstania obowiązku podatkowego uregulowana jest w art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z przepisu tego wynika, że obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Natomiast jeżeli okolicznością, od której uzależniony jest obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, to obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następnego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem. W przepisie tym ustawodawca jednoznacznie określił moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości przy opodatkowaniu nowych budynków lub budowli. Z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowego traktuje się na równi fakt ukończenia budowy oraz fakt rozpoczęcia użytkowania budynku.

W ocenie Sądu organ podatkowy prawidłowo przyjął, że obowiązek podatkowy wynikać może z zaistnienia pierwszej przesłanki, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tj. zakończenia budowy, a nie z faktu rozpoczęcia użytkowania spornej budowli.

Powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości uzależnione jest od momentu faktycznego zakończenia prac związanych ze wznoszeniem budynku i nie jest uwarunkowane uzyskaniem prawa do jego użytkowania.

W celu ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości istotnym dowodem powinna być przede wszystkim dokumentacja budowy, w tym w szczególności dziennik budowy. Celem potwierdzenia stanowiska odwołał się do orzeczeń sądowych, w tym m.in. do wyroku NSA z dnia 11 października 2017 r., sygn. akt II FSK 2498/15.