Gazeta Podatkowa nr 19 (1685) z dnia 5.03.2020

Podatek od nieruchomości w przypadku spółki cywilnej

Spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości. Obowiązek podatkowy w tym podatku ciąży solidarnie na wszystkich jej wspólnikach.

STAN FAKTYCZNY:

Prezydent miasta za podstawę opodatkowania przyjął grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jako podatników podatku od nieruchomości w zakresie tych przedmiotów opodatkowania wskazał wspólników spółki cywilnej. Uznał bowiem, że podmiotem praw i obowiązków w stosunkach, w których występuje spółka cywilna, są jej wspólnicy. Zawarcie umowy spółki cywilnej nie tworzy nowej jednostki organizacyjnej czy też nowego podmiotu, jest tylko i wyłącznie stosunkiem zobowiązaniowym wspólników do wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej. To wspólnicy spółki cywilnej są współwłaścicielami (współposiadaczami) nieruchomości podlegającej opodatkowaniu, odpowiedzialnymi solidarnie za zobowiązania podatkowe z tytułu podatku od nieruchomości. Z tym stanowiskiem nie zgodzili się wspólnicy spółki i złożyli odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

SKO nie podzieliło stanowiska organu podatkowego i uznało argumenty wspólników. Przede wszystkim wyjaśniło, że podatnikami podatku od nieruchomości są m.in. jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej. Stwierdziło, że w razie nabycia przez spółkę cywilną prawa własności nieruchomości w toku działalności, nabyte prawo wchodzi do majątku spółki i staje się współwłasnością łączną wspólników. SKO ustaliło, że wspólnicy są współwłaścicielami przyjętych do opodatkowania przez prezydenta miasta nieruchomości gruntowych, ale jako wspólnicy spółki cywilnej, zaś współwłasność ma charakter łączny. Zdaniem kolegium prezydent miasta błędnie uznał za podatników podatku od nieruchomości wspólników jako osoby fizyczne, nie zaś prowadzoną przez nich spółkę cywilną. SKO wskazało, że decyzja prezydenta miasta została skierowana do osób niebędących stroną.

SĄD ORZEKŁ:

Prokurator zaskarżył w całości decyzję SKO, zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez uznanie, że podatnikiem podatku od nieruchomości nabytej w czasie trwania spółki cywilnej i wchodzącej w skład współwłasności łącznej wspólników tej spółki nie są wspólnicy spółki cywilnej, ale jest nim spółka cywilna, jako zorganizowana jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. WSA wskazał, że kluczowa jest odpowiedź na pytanie, czy spółka cywilna jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która może być podatnikiem podatku od nieruchomości.

Sąd przypomniał, iż spółka cywilna to konstrukcja regulowana przepisami prawa cywilnego. Takiej spółce nie przysługuje zdolność prawna, to jest podmiotowość w rozumieniu prawa cywilnego. Spółka cywilna nie jest także przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43¹ Kodeksu cywilnego. Status taki, w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, posiadają wyłącznie jej wspólnicy. Spółka cywilna nie ma własnego mienia, a nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą do wspólnego majątku wspólników, stanowiącego ich współwłasność łączną. To zaś oznacza, że nie może ona nabywać praw i obowiązków na własną rzecz, jak np. spółka jawna i spółka komandytowa, nie ma także zdolności sądowej ani upadłościowej, nie można wreszcie w stosunku do niej operować konstrukcjami charakterystycznymi dla wszelkich struktur o charakterze podmiotowym.

WSA w swoim wyroku powołał się również na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2017 r. (sygn. akt II FPS 5/16), który w składzie siedmiu sędziów orzekł, iż w świetle art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnikiem podatku od nieruchomości są wspólnicy spółki cywilnej, a nie spółka cywilna. W związku z powyższym Sąd uchwalił decyzję SKO.

(wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 7 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 1352/16)